- Producent: Żydowski Instytut Historyczny
- Kategoria: Historia
- ISBN: 9788395419416
- Oprawa: miękka
- Autor: Stefan Szpigielman
- Wydawnictwo: Żydowski Instytut Historyczny
- Ilość stron: 382
- Rok wydania: 2020
Tekst pamiętnika pochodzi z zasobów Żydowskiego Instytutu Historycznego i został wydany drukiem w 2003 r. Jako pamiętnik anonimowego autora (znane były tylko imiona: Stefan Ernest). Dzięki dostępności do nowych źródeł badania warszawskiego getta realne stało się skrupulatniejsze opracowanie warstwy faktograficznej (m.in.
wraz z ustaleniem tożsamości autora - Stefana Szpigielmana, czy podanie tożsamości wielu anonimowych do tej pory osób występujących w tekście - jedną z takich osób jest historyk i parlamentarzysta Ignacy Schipper).
Stefan Szpigielman pełnił funkcję urzędnika przeciętnego szczebla w Wydziale Pracy Rady Żydowskiej. Jego pamiętnik w pokaźnej mierze poświęcony jest charakterystyce warszawskiego Judenratu widzianego,,od we wnętrzu" oczami jednego z urzędników.
Autor jest stanowczo wnikliwym obserwatorem, świadomym zachodzących w getcie procesów i rozumiejącym obserwowane zjawiska, na dodatek wyczulonym na nastroje społeczne. Nie do przecenienia są poznawcze walory pracy, m.
in. Dziesiątki nazwisk pracowników Judenratu (niejednokrotnie pamiętnik Szpigielmana jest jedynym źródłem, w którym zachowały się dane o osobach) oraz wnikliwe charakterystyki urzędników gettowych. Stefan Szpigielman został zamordowany prawdopodobnie latem 1943 r.
w obozie Auschwitz (w wyniku tzw. Afery Hotelu Polskiego). Jego pamiętnik jest wyjątkowo pokaźnym źródłem do badania historii warszawskiego getta. Powyższy opis pochodzi od wydawcy.
